Cùng hiểu cách hạch toán tiền hoa hồng đại lý, giúp các kế toán thực hiện hạch toán nhanh chóng và chính xác nhất.
1. Hiểu đúng về hoa hồng đại lý
Hoa hồng (commission) là khoản chi phí mà bên giao đại lý trả cho bên đại lý để thực hiện việc bán hàng hóa theo mức giá nhất định được ấn định, thường được tính dựa trên mức doanh số mà bên đại lý bán được.
Một số cách tính tiền hoa hồng các doanh nghiệp thường áp dụng như:
- Trích theo tỷ lệ phần trăm trên giá mua, giá bán
- Trích phần trăm theo điều kiện: Doanh nghiệp thực hiện trích phần trăm theo điều kiện doanh thu của doanh nghiệp vượt ngưỡng tiêu chuẩn
- Trích phần trăm theo từng dự án kinh doanh
- Trích phần trăm theo thâm niên hợp tác
Phương thức đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng là phương thức bán hàng được sử dụng khá phổ biến hiện nay.
2. Hạch toán hoa hồng đại lý như thế nào?
2.1. Bên nhận hàng gửi bán (đại lý bán đúng giá)
- Khi nhận hàng đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng, doanh nghiệp chủ động theo dõi và ghi chép thông tin về toàn bộ giá trị hàng hóa nhận bán đại lý trong phần thuyết minh Báo cáo tài chính.
- Khi hàng hóa nhận bán đại lý đã bán được, căn cứ vào Hoá đơn GTGT hoặc Hóa đơn bán hàng và các chứng từ liên quan, kế toán phản ánh số tiền bán hàng đại lý phải trả cho bên giao hàng, ghi:
Nợ các TK 111, 112, 131, …
Có TK 331 – Phải trả cho người bán (tổng giá thanh toán).
- Định kỳ, khi xác định doanh thu hoa hồng bán hàng đại lý được hưởng, ghi:
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (nếu có).
- Khi trả tiền bán hàng đại lý cho bên giao hàng, ghi:
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có các TK 111, 112
2.2. Bên giao hàng bán cho đại lý
- Khi xuất kho sản phẩm, hàng hoá giao cho các đại lý phải lập Phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý. Căn cứ vào phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý, ghi:
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán
Có các TK 155, 156
- Khi hàng hoá giao cho đại lý đã bán được, ghi:
Nợ các TK 111, 112, 131,… (tổng giá thanh toán)
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311).
Đồng thời phản ánh giá vốn của hàng bán ra, ghi:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 157 – Hàng gửi đi bán.
- Số tiền hoa hồng phải trả cho đơn vị nhận bán hàng đại lý hưởng hoa hồng, ghi:
Nợ TK 641 – Chi phí bán hàng (hoa hồng đại lý chưa có thuế GTGT)
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (1331)
Có các TK 111, 112, 131, …
3. Hướng dẫn kê khai với doanh thu bán hàng hưởng hoa hồng
Theo Điểm a Khoản 3 Điều 1 Thông tư 119/2014/TT-BTC (Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 8 Điều 11 Thông tư số 156/2013/TT-BTC) quy định:
- Với giá trị hàng hoá, dịch vụ bán theo hình thức bán đúng giá hưởng hoa hồng:
- Phía đại lý không phải kê khai thuế GTGT. Trách nhiệm kê khai thuế GTGT cho khoản này thuộc về bên giao bán đại lý.
- Tuy nhiên, phía đại lý phải khai thuế GTGT đối với doanh thu hoa hồng đại lý được hưởng. Đại lý sẽ lập 1 hóa đơn giao cho doanh nghiệp có hàng gửi bán, trong đó ghi: Hoa hồng đại lý bán đúng giá quy định của chủ hàng gửi bán. Thuế GTGT theo thuế suất 10%
- Đối với các hình thức đại lý khác thì người nộp thuế phải khai thuế giá trị gia tăng đối với cả hàng hóa, dịch vụ bán hàng đại lý và hoa hồng đại lý được hưởng.
UBot – Hệ sinh thái tự động hoá toàn diện cho doanh nghiệp – cung cấp hơn 100+ robot ảo tự động hóa cho từng quy trình cụ thể của hơn 3000+ doanh nghiệp thuộc đa dạng các lĩnh vực với chi phí hợp lý. Nổi bật nhất trên thị trường là các giải pháp:
- UBot Invoice – Xử lý hoá đơn tự động hoá
- UBot ePayment – Hỗ trợ tự động tạo và duyệt đề nghị thanh toán theo từng cấp và từng bộ phận.
- UBot Matching – Giải pháp tự động đối chiếu chứng từ mua hàng
- UBot Statement – Giải pháp đối chiếu sao kê ngân hàng và hạch toán công nợ
Quý doanh nghiệp quan tâm xin mời tham khảo và nhận tư vấn bộ giải pháp tự động hóa cho doanh nghiệp tại đây: https://ubot.vn