Trong thế giới tài chính, khái niệm “RRR (Required Rate of Return)” đóng vai trò quan trọng trong quá trình đánh giá tính hấp dẫn của một đầu tư. Nhưng RRR là gì? Làm thế nào chúng ta có thể tính toán chỉ số này? Bài viết này sẽ tìm hiểu sâu về khái niệm RRR trình bày các phương pháp tính RRR thông dụng và làm rõ ý nghĩa quan trọng của RRR trong quá trình đưa ra quyết định đầu tư.
1. RRR là gì?
RRR – Required Rate of Return,” tạm dịch là “Tỷ suất lợi nhuận yêu cầu” là một khái niệm quan trọng trong việc đánh giá tính khả thi của một dự án hoặc một cổ phiếu.
Tỷ suất lợi nhuận yêu cầu (RRR) là mức lợi nhuận mà một nhà đầu tư hoặc tổ chức đòi hỏi từ một đầu tư để chấp nhận mức độ rủi ro tương ứng. Nó thường được sử dụng để đánh giá xem một dự án hay cổ phiếu có đáng để đầu tư hay không. Nếu lợi nhuận kỳ vọng của một đầu tư không đạt được hoặc thấp hơn RRR, đó có thể là dấu hiệu để nhà đầu tư xem xét lại quyết định đầu tư của mình.
2. Công thức tính RRR – Tỷ suất lợi tức yêu cầu
Có nhiều cách để tính toán RRR —có thể sử dụng mô hình chiết khấu cổ tức (DDM) hoặc mô hình định giá tài sản vốn (CAPM). Việc lựa chọn mô hình để tính toán RRR phụ thuộc vào tình huống cụ thể mà nó được sử dụng.
2.1. Tính RRR theo mô hình chiết khấu cổ tức (DDM)
Nếu một nhà đầu tư đang xem xét việc mua cổ phiếu của một công ty có chi trả cổ tức, mô hình chiết khấu cổ tức là lựa chọn lý tưởng để tính RRR.
Mô hình chiết khấu cổ tức tính toán tỷ suất lợi nhuận yêu cầu (RRR) theo giá cổ phiếu hiện tại, số cổ tức trả trên mỗi cổ phiếu và tỷ suất tăng trưởng cổ tức dự kiến.
- Lấy số cổ tức dự kiến và chia cho giá cổ phiếu hiện tại.
- Cộng kết quả với tỷ suất tăng trưởng cổ tức dự kiến.
Công thức như sau:
Bài tập ví dụ:
Một công ty dự kiến sẽ trả cổ tức hàng năm là $3 vào năm tới, và cổ phiếu của công ty hiện đang giao dịch ở mức $100 mỗi cổ phiếu. Công ty đã liên tục tăng cổ tức mỗi năm với tỷ suất tăng trưởng là 4%.
RRR = (3% / 100%) + 4% = 7%
2.2. Tính RRR theo Mô hình Định giá Tài sản Vốn (CAPM)
Mô hình định giá tài sản vốn (CAPM) thường được nhà đầu tư sử dụng để tính RRR cho các cổ phiếu không trả cổ tức.
Cách tính này sử dụng hệ số beta – hệ số rủi ro của tài sản – đo lường mức độ rủi ro của một cổ phiếu hoặc đầu tư theo thời gian. Cổ phiếu có beta lớn hơn 1 được coi là có rủi ro cao hơn so với thị trường tổng thể trong khi cổ phiếu có beta nhỏ hơn 1 được coi là có rủi ro thấp hơn so với thị trường tổng thể.
Công thức cho RRR sử dụng mô hình CAPM như sau:
RRR = Tỷ suất lợi nhuận không rủi ro + Beta x (Tỷ suất lợi nhuận thị trường – Tỷ suất lợi nhuận không rủi ro)
Trong đó:
Tỷ suất lợi nhuận không rủi ro – Risk-free rate of return là số lợi nhuận mà nhà đầu tư muốn nhận được khi không phải chịu bất kỳ rủi ro nào. Giá trị của tỷ suất lợi nhuận không rủi ro có thể được xác định bằng cách lấy lợi suất của trái phiếu chính phủ trừ đi tỷ lệ lạm phát hiện tại.
Ví dụ: Giả sử như sau:
- Tỷ suất lợi nhuận không rủi ro hiện tại là 2% trên trái phiếu Trésor Hoa Kỳ ngắn hạn.
- Tỷ suất trung bình lợi nhuận dài hạn cho thị trường là 10%.
Giả sử Công ty A có một hệ số beta là 1,50, có nghĩa là nó có rủi ro cao hơn so với thị trường tổng thể (có hệ số beta là 1).
Để đầu tư vào Công ty A, RRR = (2% + 1,50 x (10% – 2%)) = 14%
Công ty B có một hệ số beta là 0,50, ngụ ý rằng nó ít rủi ro hơn so với thị trường tổng thể.
Để đầu tư vào Công ty B, RRR = (2% + 0,50 x (10% – 2%)) = 6%
Do đó, một nhà đầu tư đánh giá tính khả quan của việc đầu tư vào Công ty A so với Công ty B sẽ yêu cầu một tỷ suất lợi nhuận cao hơn đáng kể từ Công ty A do hệ số beta cao hơn nhiều.
3. RRR được ứng dụng như thế nào?
Chỉ số RRR (Required Rate of Return) hay Tỷ suất Lợi nhuận Yêu cầu có ý nghĩa quan trọng trong lĩnh vực tài chính và đầu tư. Dưới đây là một số ý nghĩa chính của chỉ số RRR:
Đánh giá Đầu tư: RRR được sử dụng để đánh giá tính khả thi của một đầu tư. Nếu lợi nhuận kỳ vọng của một dự án hoặc cổ phiếu thấp hơn so với RRR, đầu tư đó có thể không hấp dẫn cho nhà đầu tư.
Quyết định Mua/Bán Cổ Phiếu: Nếu giá cổ phiếu hiện tại thấp hơn RRR, nó có thể được xem xét là một cơ hội mua. Ngược lại, nếu giá cao hơn RRR, có thể xem xét bán.
Xác định Giá Trị Cổ Phiếu: RRR cũng được sử dụng trong việc xác định giá trị hiện tại của một cổ phiếu thông qua các mô hình định giá, như mô hình chiết khấu cổ tức hoặc mô hình định giá tài sản vốn (CAPM).
Quản lý Rủi ro: Nhà đầu tư thường cân nhắc giữa việc tìm kiếm lợi nhuận cao và việc giảm rủi ro. Mức RRR thể hiện mức độ lợi nhuận mà họ yêu cầu để đền bù cho mức rủi ro liên quan.
So sánh Dự án hoặc Cổ Phiếu: RRR cung cấp một cơ sở so sánh giữa các dự án hoặc cổ phiếu khác nhau. Nhà đầu tư có thể so sánh RRR của nhiều lựa chọn để xác định dự án hoặc cổ phiếu nào có độ hấp dẫn tốt nhất.
4. Hạn chế của RRR
Việc tính toán RRR không tính đến lạm phát. Trong khi đó, lạm phát tăng có thể bào mòn lợi nhuận đầu tư.
- RRR sẽ thay đổi giữa các nhà đầu tư có các mức độ chấp nhận rủi ro khác nhau. Một người về hưu sẽ có mức độ chấp nhận rủi ro thấp hơn so với một nhà đầu tư vừa mới tốt nghiệp đại học. Do đó, RRR là một tỷ suất lợi nhuận mang tính chủ quan cao.
- RRR không tính đến tính thanh khoản của một đầu tư. Nếu một cổ phiếu không thể bán trong một khoảng thời gian, cổ phiếu có khả năng mang theo rủi ro cao hơn so với một đầu tư có tính thanh khoản cao hơn.
Ngoài ra, so sánh cổ phiếu trong các ngành khác nhau có thể khó khăn vì rủi ro hoặc hệ số beta sẽ khác nhau. Tương tự như với bất kỳ tỷ lệ hoặc chỉ số tài chính nào khác, nên kết hợp phân tích nhiều chỉ số khi xem xét cơ hội đầu tư.