Bình quân gia quyền là gì?

Phương pháp bình quân gia quyền là một phương pháp được sử dụng để tính giá xuất kho trong kế toán. Phương pháp này phân bổ giá thành phần hàng tồn kho dựa trên trọng số di chuyển hay trung bình cộng của giá các lô hàng đã mua vào trong một thời gian nhất định.

Có 2 phương pháp bình quân gia quyền là:

  • Bình quân gia quyền cả kỳ dự trữ
  • Bình quân gia quyền tức thời (liên hoàn)

Công thức tính giá xuất kho theo bình quân gia quyền

1. Phương pháp Bình quân gia quyền cả kỳ dự trữ

Với phương pháp này, giá bình quân chỉ được tính lại vào cuối mỗi kỳ kế toán (thường là mỗi quý hoặc mỗi năm)

Công thức:

Đơn giá xuất kho trong kỳ bình quân của 1 sản phẩm

= (Giá trị hàng tồn kho đầu kỳ+Giá trị hàng tồn kho nhập trong kỳ)
(Số lượng hàng tồn kho đầu kỳ+Số lượng hàng tồn kho nhập trong kỳ)

 

2. Phương pháp Bình quân gia quyền tức thời 

Nếu áp dụng theo phương pháp này, mỗi khi có sự thay đổi về số lượng hàng hóa trong kho, dù là nhập kho hay xuất kho, ta đều tính lại giá bình quân. Điều này đồng nghĩa với việc giá bình quân của hàng tồn kho thay đổi liên tục sau mỗi lần giao dịch


Bài tập áp dụng

Đề bài: Giả sử doanh nghiệp có các giao dịch sau trong tháng:

  • Ngày 1: Nhập 10 sản phẩm A với giá 100 đồng/cái.

  • Ngày 10: Nhập thêm 20 sản phẩm A với giá 120 đồng/cái.

  • Ngày 15: Bán 15 sản phẩm A.

Biết rằng tồn kho đầu kỳ là5 sản phẩm A tồn có giá ghi sổ là 90 đồng/cái

Hãy tính giá xuất kho cho 15 sản phẩm đã bán và giá hàng tồn kho cuối kỳ.

Lời giải

 Theo phương pháp bình quân cuối kỳ dự trữ

  • Giá bình quân sau cả tháng: (590 + 10100 + 20*120) / (5 + 10 + 20) = 106.67 đồng/cái.
  • Giá xuất kho cho 15 sản phẩm đã bán: 15 * 106.67 = 1600.05 đồng.
  • Giá hàng tồn kho: 20 * 106.67 = 2133.4 đồng.

 Theo phương pháp bình quân gia quyền liên hoàn

  • Giá bình quân sau lần nhập hàng đầu tiên: (590 + 10100) / (5 + 10) = 96.67 đồng/cái.
  • Giá bình quân sau lần nhập hàng thứ hai: (1596.67 + 20120) / (15 + 20) = 107.37 đồng/cái.
  • Giá xuất kho cho 15 sản phẩm đã bán: 15 * 107.37 = 1610.55 đồng.
  • Giá hàng tồn kho cuối kỳ: 20 * 107.37 = 2147.4 đồng


Ưu, nhược điểm của phương pháp bình quân gia quyền

Phương pháp bình quân gia quyền được sử dụng rộng rãi trong quản lý hàng tồn kho và kế toán, tuy nhiên như bất kỳ phương pháp nào khác, nó cũng có ưu và nhược điểm của riêng mình.

Ưu điểm

Đơn giản, dễ hiểu và dễ thực hiện: Phương pháp này chỉ yêu cầu cộng tổng giá trị hàng hóa và chia cho tổng số lượng hàng hóa để tính giá bình quân.

Cung cấp giá trung bình: Phương pháp này cung cấp một giá trung bình của hàng hóa, giúp giảm thiểu sự biến động của giá hàng hóa do thay đổi giá nhập hàng.

Phù hợp với hàng hóa không thể phân biệt: Phương pháp này rất hữu ích khi áp dụng cho các mặt hàng không thể phân biệt được từng cái hay từng đơn vị cụ thể, ví dụ như xăng, dầu, ngũ cốc, v.v.

Nhược điểm

  • Không chính xác khi giá hàng hóa biến động mạnh: Khi giá nhập hàng có những biến động lớn, phương pháp bình quân gia quyền có thể tạo ra sự sai lệch khi phân bổ chi phí hàng tồn kho.
  • Không thể theo dõi chính xác lô hàng cụ thể: Đối với các doanh nghiệp cần theo dõi chính xác giá của từng lô hàng cụ thể, phương pháp này không phù hợp.
  • Không phản ánh chính xác lưu thông hàng hóa: Phương pháp này không phản ánh chính xác quy trình lưu thông hàng hóa (nhập trước – xuất trước hoặc nhập sau – xuất trước).
  • Không chính xác khi giá hàng hóa biến động mạnh: Khi giá nhập hàng có những biến động lớn, phương pháp bình quân gia quyền có thể tạo ra sự sai lệch khi phân bổ chi phí hàng tồn kho.
  • Không thể theo dõi chính xác lô hàng cụ thể: Đối với các doanh nghiệp cần theo dõi chính xác giá của từng lô hàng cụ thể, phương pháp này không phù hợp.
  • Không phản ánh chính xác lưu thông hàng hóa: Phương pháp này không phản ánh chính xác quy trình lưu thông hàng hóa (nhập trước – xuất trước hoặc nhập sau – xuất trước).

———

UBot – Hệ sinh thái tự động hoá toàn diện cho doanh nghiệp cung cấp hơn 100+ robot ảo tự động hóa cho từng quy trình cụ thể của hơn 3000+ doanh nghiệp thuộc đa dạng các lĩnh vực với chi phí hợp lý. Nổi bật nhất trên thị trường là các giải pháp:

  • UBot Invoice – Xử lý hoá đơn tự động hoá
  • UBot ePayment – Hỗ trợ tự động tạo và duyệt đề nghị thanh toán theo từng cấp và từng bộ phận.
  • UBot Matching – Giải pháp tự động đối chiếu chứng từ mua hàng
  • UBot Statement – Giải pháp đối chiếu sao kê ngân hàng và hạch toán công nợ

Quý doanh nghiệp quan tâm xin mời tham khảo và nhận tư vấn bộ giải pháp tự động hóa cho doanh nghiệp tại đây: https://ubot.vn